İşlem psikolojisi: Doğru bakış, Bölüm 1
Günlük işlemlerin bir adım dışına çıkarak, grafiklere nasıl baktığımızı, fiyatları, bunların içinde nelerin doğru olabileceğini ve nelerin yanıltıcı olabileceğini düşünelim. Aşağıdaki diyalog, ana fikri olabildiğince açık bir şekilde sunarken, düşünme sürecini daha eğlenceli ve kolay algılanabilir hale getirebilmek amacıyla sizin için hazırlanmıştır. Keyfini çıkarın ve bunun, konuşmanın sadece ilk kısmı olduğunu unutmayın, ikinci kısmı kısa süre içinde sizinle paylaşılacaktır.
Neden buradayım?
Size göstereceğim. Bir işlemcisiniz değil mi? Elbette, yoksa neden burada olasınız ki? Diyelim ki altın işlemleri yapmak istiyorsunuz. Bu arada, altın ticareti için iyi bir zaman…
Gerçekten mi?
Evet, ama sizin kişisel danışmanınız değilim. En azından şimdi değilim. Her neyse, altın ticareti yapmak ve gün içinde biraz aktif olmak istiyormuş gibi hissediyorsunuz…
Ben gün içinde zaten aktifim!
Mükemmel, o zaman H1 zaman dilimi ile devam edin.
Yeterince makul, peki bana ne göstermek istiyorsunuz?
Grafik. Ne görüyorsunuz?
Ne demek istiyorsunuz? Altın fiyatının boş bir arka planda hareket ettiğini görüyorum. Sadece boş bir grafik. Sadece fiyat, başka hiçbir şey görmüyorum.
Birşeyler eksik değil mi?
Evet, destek ve direnç seviyeleri, göstergeler nerede? Her şeyi çıplak gözlerimle görebilecek kadar deha bir işlemci değilim! Kararımı temellendirmek için seviyelere ihtiyacım var.
Sorun değil. İşlem yapan sizsiniz, siz koyun. Buraya bazı seviyeler ekleyin.
Ne yani siz yapamıyor musunuz?
Yapabilirim, ama güzellik görenin gözündedir. Belki yanlış yere bir seviye koyacağım ve daha sonra bana yanlış bir sinyal verdiğimi vs. söyleyeceksiniz. Bu yüzden kendiniz koyun. Eğer sorumluluk almak ile ilgili bir sorununuz yoksa tabi...
Tabii ki, hiçbir sorunum yok! Her neyse, bu örnekte çok net ortada: Düzeltmenin 1642$'ın hemen üzerinde 1650$ olduğunu herkes görebilir. Çok kolay. Bu, seviye altın fiyatının Mart ayının son haftasında direnç görevi görüp bu seviyeden aşağıya düşmesi ile daha önce doğrulandı.
Mükemmel. Gördünüz mü? Gerçekten çok kolay. Grafiğe sadece bir seviye koydunuz. Ama neden 1642$'ın altına değil? Mesela 1640$ diyelim? Ya da başka bir seçenek, neden 1643$'ın üstüne değil?
Benim hassaslığımı mı değerlendireceksiniz? Eğer sorunuz buysa, bir dolar aşağısı veya yukarısı büyük bir fark yaratmaz. Evet, akan kârı vs. etkilemekte, ancak desteği 1642$ aralığında bir yere koymak mantıklı.
Anladım. Ama neden özellikle bu nokta? Burada, bu seviyeye destek koymanızı sağlayan ne gözlemliyorsunuz?
Bir hakim misiniz? Fiyatın 1642$ dolar aralığına düştüğünü ve orada bir süre kaldığını ve hatta biraz üstünde kaldığını gözlemliyorum - bu, bu seviyede aşağı doğru harekete karşı belirli bir mukavemet olduğu anlamına geliyor.
Tamam, boğaların karşı koyuşunun fiyat 1.642$'a geldiğinde kendini görünür hale getirdiğini anlıyorum, ancak boğaların piyasayı yukarı doğru tersine döndüreceği seviyenin neden 1642$ olduğunu düşündüğünüzü anlamıyorum. Gördüğüm şu: Bazı nedenlerden dolayı (bazıları muhtemelen bilinmesine rağmen hala hepsi kesin olarak bilinmediği), toplam altın alış talebinin, onu satmak için toplam tekliflerden daha kuvvetli olduğu bir an oldu ve o anda fiyat yaklaşık olarak 1642$'dı. Yani, iç piyasa sürücülerinin 1642$'da belirmesinden ötürü oldu ama fiyatın 1642$ olmasının nedeni bundan ötürü değildi.
Sizi anlamıyorum.
Tamam, işe gitmek için evden ayrıldığınızı düşünün. Şuan metro veya otobüs terminaline gidiyorsunuz. Aniden, yanınızda bir ağaç varken, evde fırını kapatmayı unuttuğunuzu hatırladınız. Fırını kapatmak için hemen geri dönüp eve gidiyorsunuz. Sokağın diğer tarafında, bu geri dönüşü yaptığınızı gören yaşlı bir adam “Şüpheli, bu adam bir meşe ağacı yüzünden geri döndü” dedi…
Bulmaca gibi konuşmaktan zevk mi alıyorsunuz?
Evet, ama bununla bu senaryoda, ağacın hareketinizi değiştirmenizin nedeni ile ilgisi olmadığını göstermek istedim. Sadece bir şeyi hatırlayıp orada durup geri dönmeye karar vermenizden ötürü oldu. Gerçek sebep ise sizin içinizdeydi - yönünüzü hatırlamaya ve değiştirmeye karar vermiş olma sebebiniz. Bu arada, dış koşullar ise tamamen rastgeleydi. Bu durum özelinde bir ağaçtı. Ancak metroda, otobüste, başka herhangi bir yerde de geri dönebilirdiniz ve bu dışsal şeyler, ne zaman, nerede ve neden hareket ettiğinizi etkilemeyen koşullar olacaktır.
Doğru, peki ya sonra?
O zaman bakın işler nasıl yürüyor: Bir gözlemci, bir fenomen ve bir durum mevcut. Senaryomuzda yaşlı adam gözlemci - durumu izleyen kişi; Geriye dönen siz - fenomensiniz, yaşlı adam tarafından izlenen olay ve ağaç durumdur - bu geriye döndüğünüzde olan.
Şimdi, bundan ne çıkarıyorsunuz?
Biz insanlar fenomenleri kendi durumlarıyla ilişkilendirme eğilimindeyiz örneğin iki şey arasında nedensel bir ilişki kurmak, belirtmek istediğim şey bu. Gerçekte ise bu neden ve olgu arasında hiç bir ilişki olmayabilir. Bizim durumumuzda, ağaç sadece oradaydı, sizi durmak için zorlamadı. Sadece sahnenin bir dekoruydu.
Bu kadar felsefe yeter. Grafiğe nasıl uygulayacaksınız?
Siz, altın fiyatına bakıyorsunuz, - gözlemcisiniz. Fiyat 1642$'da duruyor - fenomen olan. Ve 1642$...
… Bu bir sahne dekoru mu?
Kesinlikle. 1642$ seviyesi, fiyatın durmasının nedeni değildi. Sadece fiyat durduğu anda orada durmuştu, başka bir seviye de olabilirdi. Bu nedenle, 1642$'da destek yok. Bu seviye ile fiyatın hareketi arasında bir ilişki yok. 1642$ boğa veya ayıların dürtülerini hiçbir şekilde etkilemez. Basitçe söylemek gerekirse, grafikte boğaların fiyat 1642$ olduğu anda ayılara karşı aşırı güçlü olması tesadüf eseri olmuştu. Bu nedenle, bu düzey kendi başına hiçbir şey için destek oluşturmaz. Bu yüzden burada destek mevcut değildir.
Bir dakika, ama tüm yatırımcılar aynı grafiklere bakıyor. Toplu eylemlerinin sonuçlarını hemen görüyorlar ya da en azından hepsi pozisyon açarken ve emir verirken fiyatın nerelerde hareket ettiğini görüyorlar.
Doğru, ama gerçekçi olalım. Gerçekten, dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca yatırımcının oturup ekranı izlediğini mi düşünüyorsunuz? “Tamam, şimdi fiyat 1642$'a geliyor - bunun olması imkansız! Fiyatın düşmesine izin vermeyeceğim! Ge... çe... mez... sin!"
Peki, bu destek veya direnç seviyelerinin hiçbirinin gerçekte var olmadığını ve yatırımcıların kendilerince makul görünen seviyelere mi bunları yerleştirdiklerini söylüyorsunuz?
Şu an biraz duralım ve şimdiye kadar neler olduğunu bir düşünelim, ancak erken bir sonuca varmayalım. Bu diyalogun devamı ikinci bölümde kısaca sunulacaktır.