George Soros - Paraya Rağmen Şımarmamış Bir Milyarder
Forbes'a göre yatırımcı, hayırsever, sosyal aktivist, yazar, dünyanın en zengin 56. kişisi ve kesinlikle bir efsane. Evet, kimden bahsettiğimizi anladınız. Tüm bu unvanlar Amerikalı finansçı George Soros'a ait veya 89 yıllık hayatı boyunca bu ünvanları kendisinin hak ettiğini söylemek daha iyi olacaktır. Onu nasıl tercih ederseniz öyle çağırabilirsiniz, ancak önemli şeyler değişmeden kalır — O, insanların on yıllar boyunca tartıştığı kişi. Özellikle o gece sonrasında milyar kazandı. Evet, arkadaşlar — bu rakamı yazarken bazılarımız sıfırları dahi karıştırabilir.
Peki Soros bunu nasıl başardı? Başından neler geçti ve başarıya nasıl ulaştı? Ve neden tüm dünyadaki insanlar, özellikle FX topluluğu bu adama hayran? Bugün, dünyaca ünlü ve muhtemelen tüm zamanların en bonkör yatırımcısının hikayesini hatırlayalım.
Parlak çocuk, karanlık yaşam
Başlangıçta, Soros'un davası "sıfırdan kahramana" gibi bir hikaye olmamalıydı. 1930 yılında György Schwartz adıyla doğdu. Budapeşte'de yaşayan ve hırslı oğullarına müreffeh bir gelecek sağlayacak olan orta üstü sınıftan Yahudi bir aileden geliyordu. Bununla birlikte, kökleri ve büyüdüğü zaman göz önüne alındığında, birşeylerin "sadece" müdahale etmesi gerekiyordu. Savaş, düzeltmesi György’nin hayatına getirmişti.
Diğer soyadı, sahte belgeler, Anti-Semite kovuşturmasından kaçmak için ailenin saklanması ve ayrılması, sürekli yakalanma ve öldürülme korkusu... Bu korkunç koşullarda dahi Soros'un akrabaları aynı durumlar ile karşı karşıya olanlara yardım etmeyi başarmıştı. Neyse ki, aile hayatta kaldı ve Soros 17 yaşında, çalışıp bir filozof olma amacıyla İngiltere'ye göç etti.
Londra salata günleri — hem tatlı hem de acı
Bilin bakalım George Soros hangi Londra üniversitesine girdi? Bazılarınız, Yahudi çocuğun savaş sırasında muazzam bir yoksunluk yaşadığı düşük dereceli bir üniversiteye gittiğini düşünebilir. Bazıları ise hayatını idame ettirmek için çok çalışmak yerine halan nasıl okuduğunu bile anlayamıyor olabilir. Öncelikle, neden yerine? Eğitimini desteklemek için part time garson ve demiryolu bekçisi olarak çalışıyordu. İkincisi, kayıt olduğu üniversite Londra Ekonomi Okulu (LSE) idi.
Fena değil, değil mi? Bu yüzden amcasıyla kalan Soros, ünlü filozof Karl Popper'ın altında İngiltere'nin en prestijli üniversitelerinden birinde okuyordu. Soros, kendi görüşlerine yakın olan büyük öğretmenin fikirlerini yutarken, sonunda ekonomiye karşı daha fazla ilgisinin olduğunu fark etti. Ticari banka olan Singer & Friedlander'daki iki yıllık deneyimi ve LSE'de hem lisans hem de yüksek lisans programını başarıyla tamamlamasının ardından, 26 yaşındaki mezun, New York'a taşındı. Ve orada, heyecan verici bir macera başladı.
İngiliz... Ah, özür dilerim, New York'ta bir Yahudi adam
Soros, ABD'de bir arbitraj yatırımcısı olarak başladı ve o sırada popülerlik kazanan Avrupa hisse senetleri konusunda uzmanlaştı. Daha sonra, çeşitli Wall Street firmalarında işlemci ve analist olarak çalıştı, felsefe okumayı ve Popper'ın ideolojisinde yatan fikirleri geliştirmeyi de bırakmadı. 37 yaşında işlem stratejilerini denemek için ilk deniz aşırı offshore fonu First Eagle Fund'ı kurdu. Deney başarılı oldu ve iki yıl sonra ikinci hedge fonu — Double Eagle — kuruldu. 1973'te fonların 12 milyon dolarlık yatırımcı parası vardı. Ancak Soros ve asistanı Jim Rogers ayrılmaya karar verdi ve daha sonra Kuantum Fonu olarak yeniden adlandırılan Soros Fonu'nu kurdu. Fon dokuz yıl içinde 381 milyon dolara yükseldi.
Ticaret faaliyetleri dışında Soros hayırseverliğe de meraklıydı. Çok zengin ve açgözlü bir adam tabi ki bu kadar başarılı olamazdı — servetinin hatırı sayılır kısmını diğer insanlara yardım etmek için düzenli bir şekilde ayırdı. Böylece, 54 yaşında eğitim, halk sağlığı, iş geliştirme ve tüm dünyada ifade, eşitlik ve adalet özgürlüğünü destekleme ile ilgili küresel girişimleri finanse etmek için Açık Toplum Vakıflarını kurdu. Savaştan sağ kurtulmanın ve kovuşturmadan kaçmanın güzel etkisi, değil mi?
Zafer günü
Böyle bir hacimde başkalarını finanse etmek için, kişinin ayaklarının yere basıyor olması gerekir. Soros bu konuda çok başarılı oldu. Yatırım fonları istikrarlı bir şekilde yıllık ortalama getirisinin muazzam bir yüzdesini oluşturuyordu (bir keresinde %122'ye ulaşmıştı!). Ancak Soros için bir gün özellikle çok karlıydı. 1992'de İngiltere Mali krizinde İngiliz sterlinine karşı önemli miktarda pozisyon aldı ve bir gecede bir milyar kar elde etti. O gece sadece para kazanmakla kalmadı, aynı zamanda İngiltere Merkez Bankasını dağıtan adam unvanını alıp, ülke liderleri de dahil olmak üzere birçok iktisatçı ve üst düzey siyasetçinin saygısını ve hatta dünya arenasındaki ekonomik ve politik olayları etkileme gücünü de kazandı. Bu başarısını, Japon yeninin 1994'teki değerine karşı yanlış pozisyon alması ya da Fransız bankası Société Générale'nin hisselerini içeriden bilgi alarak işlem yapması nedeniyle aldığı para cezası bile gölgeleyemedi.
Hala parlayan yıldız
Yeni stratejiler denemek, birçok piyasa hamlesinde spekülasyon ve 2008 krizleri, Soros Şubat 2020 itibariyle net 8.3 milyar dolar kazandı. 1969'dan 2009'a kadar ki kırk yıllık süre içinde yatırımlarını %26,3 oranında arttırdı. Bu aynı dönemdeki Warren Buffett'in getirisinden (%21,4) daha fazla.
Şuan, yatırımcıların parasını iade ettikten sonra özel bir aile ofisi haline gelen Soros Fund Management LLC'nin başkanlığını sürdürüyor. Ayrıca Soros, 100'den fazla ülkede 37 bölgesel ofisi bulunan Açık Toplum Vakıflarına para bağışlamaya devam ediyor. Kilit sosyal, ekonomik ve politik olayların farkında olmaya devam ediyor, görüş ve fikirlerini twitterında (89 yaşında, evet) yayınlayarak ifade ediyor. Biyografisinin yanı sıra çok sayıda kitabı hala tüm dünyada satılmakta.
Soros’un hayatını tanımlamak için o kadar fazla alanımız yok. Ama umarım makul makalemiz, bu hikayenin neden bu kadar dikkat çekici ve öğretici olduğunu anlamanızı sağlar. Tüm şartlar elverişsiz görünsede işlemlerde başarı elde etmek her zaman mümkündür.