Japon mum çubukları

FBS web sitesindeki makaleyi okuyun

Mum çubuğu grafiği, finansal piyasalarda kullanılan grafik türlerinden biridir. İki yüzyıl önce Japonya'da ortaya çıktı ve uzun zaman içinde dünyanın her yerinden yatırımcıların kalbini kazandı. Japon mum çubukları piyasa katılımcılarının davranışları ile ilgili bize bir çok şey söyleyebilir. Mum çubuğu grafiğinin kendi başına güçlü bir analiz aracıdır.

Mum çubuğunun yapısı

Tek bir mum çubuğu, belirli bir dönemdeki fiyatın dinamiklerini gösterir. Eğer haftalık zaman dilimine bakıyorsanız, her bir mum çubuğu fiyattaki 1 haftalık değişimi ifade eder. Eğer M5'deyseniz, her bir mum çubuğu fiyatın 5 dakikada yaptığı harekete karşılık gelir. Mum çubuğu bir gövdeden (Açılış ve kapanış fiyatları arasında kalan alan) ve ayrıca "fitil" ve "kuyruk" olarak da adlandırılan bir üst ve alt gölgeden (gerçek vücudun üstündeki ve altındaki dikey çizgiler) oluşur. Fitiller, mum çubuğunun zaman aralığı boyuncaki en yüksek ve en düşük fiyatlarını belirtir.

Eğer fiyatlar zaman içerisinde artarsa, mum genellikle beyaz veya yeşil renk ile boyanır. Bu durumda, açılış fiyatı gövdenin altında ve kapanış fiyatı en üsttedir.

Eğer fiyatlar zaman içerisinde düşerse, mum genellikle siyah veya kırmızı renk ile boyanır. Bu durumda, açılış fiyatı gövdenin en üstünde ve kapanış fiyatı en alttadır.

Mum çubuğu çeşitleri

Yukarıdaki şemada, normal mum çubuklarını görebilirsiniz. Bununla birlikte, mum çubuklarının şekilleri ve boyutları büyük ölçüde değişebilir ve fiyat hareketinin doğası hakkında bizlere çok şey söyleyebilir.

Örneğin, mum çubuğu ne kadar uzun olursa, trend o kadar güçlü olur. Aksine kısa mum çubukları, fiyat hareketlerinin az olduğunu gösterir ve konsolidasyonu temsil eder.

Çok küçük gövdeli bir mum çubuğu (açılış ve kapanış hemen hemen eşittir) "doji" olarak adlandırılır. Sonuç olarak, bu piyasa belirsizliğine bir işaretidir, çünkü ne boğa ne de ayılar fiyatı kendi bölgelerine yakın hale getirmeyi başaramamıştır. Doji kendi başına nötrdür. Bununla birlikte, eğer bir doji uzun gövdeli bir dizi yükseliş mumundan sonra oluşursa, alıcıların yorgun ve zayıf olduğuna işaret eder ve fiyat tersine dönebilir. Eğer doji uzun gövdeli bir dizi düşüş mumundan sonra oluşursa, satıcılar yoruluyor demektir ve fiyat artabilir.

Aşağıda, düşüş trendinin tersine dönmesine neden olan bir doji mum çubuğu örneği verilmiştir:

Farklı türde dojiler vardır.

Uzun bacaklı doji, neredeyse eşit uzunlukta üst ve alt fitillere sahiptir ve piyasada büyük ölçüde kararsızlığı yansıtır. Dragonfly Doji, temelde düşüş trendlerinin sonunda ortaya çıkan önemli bir yükseliş trendi formasyonudur. Mezar taşı doji, temel olarak yukarı yönlü trendlerin başında meydana gelen önemli bir düşüş trendi formasyonudur. Dört fiyat doji çok nadirdir ve yatırımcılar tarafından piyasa yönü ile ilgili tam bir belirsizliği gösterir.Kısa gölgeli mum çubukları, işlemlerin çoğunun açılış ve kapanış bölgelerinin yakınında kaldığını göstermektedir. Uzun gölgeli mum çubukları, fiyatların açılış ve kapanıştan çok daha iyi bir şekilde arttığını göstermektedir.Uzun bir üst gölge ve kısa bir alt gölgeye sahip olan mum çubukları, seans esnasında alıcıların hâkim olduğunu gösterir, ancak dönemin sonunda satıcılar fiyatı yüksek seviyelerden aşağıya doğru çekmeyi başarmışlardır.

Uzun alt gölgelere ve kısa üst gölgelere sahip mum çubukları, seans esnasında satıcıların egemen olduğunu belirtir, ancak dönem sonunda alıcılar fiyatları daha da yukarı itmeyi başarmıştır.Hem uzun alt, hem de uzun üst gölgesi olan ve küçük gövdesi olan mum çubukları “Spining tops” olarak adlandırılır. Spinning tops, piyasa kararsızlığının işaretidir: hem boğalar hem de ayılar etkindi, ancak hiçbiri kazanımı sürdürmeyi başaramadı. Uzun bir yükseliş veya uzun bir boğa mum çubuğundan sonra oluşan spinning top, boğaların zayıfladığını ve trendde olası bir değişiklik veya kesinti olduğunu gösterir. Uzun bir düşüş veya uzun bir ayı mum çubuğu görüldükten sonra oluşan spinning top, ayıların zayıfladığını ve trenddeki olası bir değişik veya kesinti olduğunu gösterir.

Üst veya alt fitilleri olmayan mum çubuğuna “Marubozu” denir. Açılış fiyatı minimum fiyata, kapanış fiyatı maksimum değere ulaştığında yükselen bir Marubozu oluşur ve alıcıların tüm zaman dilimi boyunca fiyat hareketini kontrol ettiğini gösterir. Açılış fiyatı maksimum fiyata, kapanış fiyatı minimum değere ulaştığında fiyat hareketinin satıcılar tarafından kontrol edildiğini gösteren aşağı yönlü bir Marubozu oluşur. 

Özel olarak mum çubukları oldukça bilgilendirici olsa da, mum çubuğu formasyonları olarak da bilinen mum çubuğu kombinasyonları, piyasa hakkında daha büyük bilgiler sağlayabilir. Sonraki makalelerde mum çubuğu formasyonları hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. 

İşlemlere başlayın