Endeksler nelerdir?

Menkul kıymetleri borsalarda işlem gören yüz binlerce şirket mevcut. Endeksler, sayısız menkul kıymetin fiyatlarındaki değişiklikleri takip etmeniz ve piyasanın duygularını anlamanız gerektiğinde kullanışlıdır. Endeksler, bir bütün olarak borsanın durumunu değerlendirmeyi ve ekonomik döngüdeki mevcut anı belirlemeyi mümkün kılar.

Yatırımcılar, hem işlem platformlarındaki durumu hem de gelecekteki işlem sonuçlarını tahmin etmek için hisse senedi endekslerini kullanırlar. Endeksler farklı ülkeler, endüstriler veya belirli bir menkul kıymet grubu için hesaplanır: Hisse senetleri, tahviller ve diğer varlıklar.

Borsa endeksleri nasıl hesaplanır?

Endeksler hesaplama metodlarına göre gruplara ayrılır. En yaygın olanlardan bazıları şunlardır:

Aritmetik endeks. Endekste yer alan payların piyasa fiyatları toplanarak elde edilen tutar, dahil edilen pay sayısına bölünür.

Ağırlıklı ortalama endeksi. Hesaplama, veri kümesindeki her bir sayının önceden belirlenmiş bir ağırlıkla çarpılmasını içerir. Fiyat ağırlıklı endekslerde, her şirketin hisse senedi, hisse başına fiyatı ile ağırlıklandırılır ve endeks, tüm şirketlerin hisse fiyatlarının ortalamasıdır. Sonuç olarak, daha yüksek fiyatlı hisse senetleri, daha düşük fiyatlı hisse senetlerine göre endeksin hareketine daha fazla etki etmektedir. Böyle bir endekse örnek olarak Dow Jones Endüstriyel Ortalaması (DJIA) verilebilir. Piyasa değeri ağırlıklı endeksler olarak da bilinen kapitalizasyon ağırlıklı endekslerde, belirli bir hisse senedinin ağırlığı, toplam piyasa değeri ile belirlenir. Bu tür endekslerde, piyasa değeri daha yüksek olan hisse senetlerinin ağırlığı daha fazladır ve hisse fiyatlarındaki herhangi bir hareket, endeks performansı üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olacaktır. Böyle bir endeksin en bilinen örneği Standard & Poor's 500'dür (S&P 500).

Geometrik ortalama endeksi. Hisse senedi fiyatlarının büyüme oranından hesaplanır. Bu türdeki endeksler, Financial Times tarafından oluşturulan FT 30 Endeksini ve Value Line Composite Geometric Endeksi içerir.

Endeks işlemlerinin faydaları

Genel olarak, indekslerin birkaç amacı vardır.

Belirli bir grubun (şirketler, ülkeler, endüstriler vb.) hisse senedi fiyatlarının genel dinamikleri hakkında fikir edinmek. Genellikle bu veriler spekülatif işlemler için kullanılır.

Yatırımcıların tutumları ile ilgili bilgi edinmek. Eğer endeksler yükseliyorsa, yatırımcıların belirli hisse senetlerine yapılan yatırımlara karşı olumlu bir tutumu olduğu anlamına gelir.

Uzun bir süre boyunca izlenen endeksler, belirli bir ülkedeki yatırım ortamı hakkında fikir verir.

Genellikle, endeks değerine ek olarak, kurucu şirketlerinin hisselerinin toplam cirosu hakkında bilgi yayınlanır. Bu rakamlardaki değişiklikler, belirli türde menkul kıymetlerle yapılan işlemlerdeki yatırımcıların piyasadaki genel faaliyetinin göstergesidir.

İşlem yapmak için endeksler nasıl seçilir?

İşlem yapmak için endeks seçerken öncelikle kotasyonları etkileyebilecek faktörlere dikkat etmeniz gerekir. Şöyle ki:

Makroekonomik göstergeler. GSYİH, endüstriyel üretim düzeyi, ticaret dengesi. Enflasyon ve işsizlik seviyeleri bile kotasyonlar üzerinde etkili olabilir. Örneğin, diğer göstergelerle birlikte işsizliğin artması, tüketimde düşüşe ve ardından şirket gelirlerinde de bir düşüşe işaret edebilir.

Ekonomik ve siyasi olaylar. ABD seçimleri, askeri çatışmalar, yaptırımlar, ticaret savaşları, uluslararası ticaret anlaşmaları, şirketlerin gelecekteki kârlarını ve dolayısıyla endeksleri etkiler.

İşlemcilerin duyguları. Bunlar, işlemcilerin piyasaya ve ekonomik beklentilere karşı olan tutumlarıdır. Çoğunluğun görüşü büyük bir rol oynar.

Hedge için endeks vadeli işlemleri

Endeks vadeli işlemleri, hisse senedi endeksinin dayanak varlık olarak hizmet ettiği bir sözleşme türüdür. Başka bir deyişle, hem vadeli işlem sözleşmesinin hem de hisse senedi endeksinin niteliklerini birleştirir.

Yatırımcılar, riskten korunmak için genellikle endeks vadeli işlemlerini kullanırlar ve portföylerindeki hisse senetlerine karşı kısa pozisyonlar açarlar. Dayanak varlıklar, tek bir şirketin değil, birkaç şirketin hisseleridir. Bu, tam bir çöküş riskinin minimum olduğu anlamına gelir. Endeks vadeli işlemleri ile portföylerini hedge eden yatırımcılar kriz sırasında bile krizden çok az kayıpla veya sıfır kayıpla çıkarlar.

Sonuç

Hisse senedi endeksleri sadece analiz bilgisi değildir. Bu, bağımsız işlemler yapabileceğiniz, endüstrinin durumunu değerlendirebileceğiniz ve piyasanın temel analizini yapabileceğiniz tam teşekküllü bir çalışma aracıdır. Üstelik, endeks işleminin riskleri her zaman bireysel hisse senetlerine yatırım yapmaktan daha düşüktür.

Geri

2023-05-25 • Güncellendi

Sıkça sorulan sorular

Endeks işlemleri nedir?
Endeksler veya indeksler, belirli bir hisse senedi grubunun zaman içindeki fiyat değişikliklerini ölçer. Birçok şirketin değerini tek bir ürünmüş gibi işlem yapmanıza izin verirler. Borsa endeksleri bir endüstrinin, ekonominin veya sektörün genel olarak nasıl performans gösterdiğini izlemek için de kullanılır.

İşte dünyanın belli başlı endekslerinden bazıları:
- Dow Jones (US30) – 30 büyük, halka açık ABD şirketini takip eder
- S&P 500 (US500) – 500 büyük hacimli ABD şirketini izler
- FTSE 100 (UK100) – Londra Borsası'nda listelenen en büyük 100 şirketi takip eder
- Australia 200 (AU200) – Avustralya Menkul Kıymetler Borsası'nda listelenen en büyük 200 şirketi izler
- Nikkei 225 (JP225) – Tokyo Borsasında listelenen en büyük 225 şirketi izler
Endeks, temelde piyasanın veya ekonominin sağlığını yansıtan bir rakam olduğu için doğrudan alınıp satılamaz. Bundan ötürü, CFD'ler (Fark Sözleşmeleri), ETF'ler (Borsa Yatırım Fonları), endeks fonları, endeks vadeli işlemleri veya opsiyonlar aracılığıyla endeks işlemi yapabilirsiniz.
Endeks işlemlerine nasıl başlanır?

Endeks işlemlerine başlamanın en popüler yolu CFD'lerdir. Bu finansal enstrüman, işlemcilerin bir varlığın açılış ve kapanış fiyatı arasındaki farktan kâr etmelerine izin verir - bu durumda bir endeksin. Döviz çiftleri işlemlerinde yaptığınız gibi, her iki yönde de endekslerle işlem yapabilirsiniz. Hem yükselen hem de düşen fiyatlardan potansiyel olarak kâr edebilirsiniz.

Örneğin, eğer endeksin yükseleceğini düşünüyorsanız, uzun (alış) pozisyon açın. Ancak, endeksin düşeceğini düşünüyorsanız, kısa (satış) pozisyon açın.

Hisse senedi endeksleriyle etkili bir şekilde işlem yapmak için, önce fiyatlarının nelere bağlı olduğunu anlamanız gerekir. Genel olarak haberler (örneğin, kazanç raporları), siyasi konular ve küresel ekonomik durumlar tarafından yönlendirilir. Aynı zamanda teknik analiz de kullanmaya değerdir.

FBS piyasa uzmanlarının videolarıyla endeks ile nasıl işlem yapılır hakkında daha fazla bilgi edinin.
Endeks işleminin riskleri nelerdir?

Endeks işlemleri, riskinizi tek bir hisse senedi yerine tüm hisse senedi segmentine yaydığınız için, özellikle uzun vadeli bir yatırımda nispeten güvenli bir işlem şekli olarak kabul edilir.

Bununla birlikte, bazı volatilite riski hala devam etmektedir. Hisse senedi endeksleri çeşitli nedenlerle yukarıya veya aşağıya doğru gidebilir. Ancak, özellikle fiyat değişikliğine hemen tepki veremezseniz, olumsuz fiyat hareketleri kayıplara neden olabilir.

Haberler ve analizleri toplamak, daha iyi kararlar almanıza yardımcı olacaktır. Risk yönetim araçlarını kullanmak da iyi bir fikirdir. Zararı Durdur, Limit Emirleri ve Takip Eden Stoplar gibi araçları seçmek, kendinizi volatiliteden korumanız için yardımcı olacaktır.
Endeksler ve Forex: Fark nedir?

Volatilite. Forex piyasası oldukça volatilitedir. Çok sayıda faktörden etkilenebilecek tek bir döviz çiftinin hareketlerini tahmin etmeniz gerekir. Aksine, endekslerle işlem yaparken, daha az volatile olan belirli bir borsanın geniş hareketlerini tahmin edersiniz.

Likidite. Bazı borsa endeksleri, forex piyasasından daha az likittir (ki bu, küresel olarak en büyük ve en likit piyasadır).

Zaman stratejileri. Endekslerle işlem, uzun vadeli işlemciler için daha uygun olabilir. Öte yandan, Forex işlemleri, küçük fiyat değişikliklerinden kâr etmeyi tercih eden kısa vadeli işlemciler için daha uygun olma eğilimindedir.

Kaldıraç. FBS'de Forex işlemleri, mümkün olan maksimum kaldıraça sahiptir - 1: 3000. Endeksler, 1:33'e kadar kaldıraçla işlem görür.

Lütfen işlem stratejinize, bilgi düzeyinize, belirli bir piyasayı anlamanıza ve risk toleransınıza bağlı olarak işlem enstrümanlarını seçmenin daha iyi olduğunu unutmayın.
Endekslerde ne zaman işlem yapabilirsiniz?

Seçilen endeksin ana piyasa saatlerinde endeks işlemi yapabilirsiniz. ABD endeksleri için işlem saatleri 15:00 MT saati ile başlayıp, 00:00 MT saati arasındadır. Endeks işlemleri için piyasa saatleri listesinin tamamına bakın.