Merkez bankaları: politikaları ve etkileri

FBS web sitesindeki makaleyi okuyun

Merkez bankası, bir ülkenin finansal sisteminin kilit unsurudur. Para arzını, faiz oranlarını ve ulusal para birimini kontrol eder. Ek olarak, merkez bankası genellikle ülkenin ticari bankacılık sistemini de denetler.Merkez bankaları çok önemli işlevlere sahiptir. Bunlardan en önemlisi enflasyonu kontrol ederek fiyat istikrarını sürdürmektir. Merkez bankalarının, ülkelerinin ekonomik sağlığını desteklemeleri gerekir.Merkez bankalarının piyasaya etkileri vardır. "Merkez bankasının müdahalesi" en sık duyulan ifadelerden biridir. Merkez bankasının, döviz kurunu etkilemek için döviz piyasasına girip döviz alması veya satmasıdır. Müdahalenin bir başka yolu da gerekli bilgileri piyasayla paylaşmaktır. Buna sözlü olarak müdahale de denir.Herhangi bir merkez bankasının politikasını güzel bir şekilde anlamak için bankanın ana hedeflerini, temel görevlerini, programlarını ve toplantılarının gündemini bilmeniz gerekir. Ayrıca, para biriminin gelecekteki değeri üzerindeki olası etkilerini de tahmin edebilmeniz gerekir.

Federal Rezerv (Fed) Amerika Birleşik Devletleri'nin merkez bankasıdır. Fed, ülke çapında büyük şehirlerde bulunan 12 bölgesel Federal Rezerv Bankasını içermektedir. Bu şubeler Fed'in doğru para politikasını belirlemek için ekonomik bilgi toplarlar. Fed'deki para politikası kararları, 7 yönetim kurulu üyesi ve 5 merkez bankası başkanından oluşan Federal Serbest Piyasa Komitesi (FOMC) tarafından alınmaktadır.FOMC toplantıları, en çok beklenen olaylardan biridir ve Forex piyasasında çok büyük bir etkiye sahiptir. Fed faiz oranını (federal fon faizini) açıklar, faiz kararını etkileyen ekonomik görünümü sağlar ve açıklamalarıyla gelecekteki değişikliklere ilişkin bazı ipuçları verir.Toplantıları, faiz değişikliklerinin açıklandığı önemli basın açıklamaları takip eder (genellikle Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarındadır)Ayrıca, her toplantıdan 3 hafta sonra merkez bankasının tutanaklarını açıkladığını unutmayın. Bu belge bir önceki karar hakkındaki bilgiyi içerir ve Fed'in gelecekteki para politikası ile ilgili amaçlarını içerebilir.FED, para politikası kararlarını belirlerken GSYİH büyümesi, çekirdek TÜFE, çekirdek PCE fiyat endeksi, ortalama saatlik kazançlar, tarım dışı istihdam gibi ekonomik göstergeleri dikkate almaktadır.Yatırımcılar Fed'in yapacağı hareketleri tahmin etmeyi dener ve yatırımcıların beklentileri ABD dolarını yükseltir ve düşürür.

Avrupa Merkez Bankası (ECB), Avrupa Birliği'nin, 2002 yılında ortak para olan Euro'yu benimseyen 19 ülkesinin merkez bankasıdır.Ana görevi, Euro bölgesi için para politikalarını tanımlamak ve uygulamaktır; Euro bölgesi üyelerinin ulusal bankalarının sorumluluğunu üstlenmek; döviz işlemleri yapmak; Ödeme sistemlerinin sorunsuz bir şekilde çalışmasını teşvik etmek ve Euro bölgesi döviz rezervleriyle ilgilenmek.ECB, 6 haftada bir para politikası kararları vermektedir. Bu kararları, basın toplantıları takip eder ve bunların Euro'nun dinamikleri üzerinde büyük bir etkisi vardır. ECB toplantı tutanakları piyasayı genellikle çok fazla etkilemez.

İngiltere Merkez Bankası (BoE), Birleşik Krallığın 1694'ten beri tarihini takip etmiş merkez bankasıdır. BoE'nin ana görevleri diğer merkez bankalarının görevlerinden farklı değildir. Merkez bankası, İngiltere'nin ekonomik büyümesini destekler, enflasyonu korur ve faiz oranlarını belirler.Bankanın para politikası komitesi (MPC), para politikalarını belirlemek için ayda bir kez toplanmaktadır. Merkez bankası toplantı tutanağını toplantıdan hemen sonra açıklar. Ayrıca toplantıları genellikle BoE Başkanının basın açıklaması takip eder.BoE her çeyrekte bir kereye mahsus GSYİH ve enflasyon hedeflerini içeren enflasyon raporunu yayınlar.Ayrıca, merkez bankası, para basım programı hakkında bilgi verir (BOE'nin serbest piyasalardaki varlıkları satın almak için yaratacağı ve kullanacağı toplam tutar).

Japonya Merkez Bankası'nın (BOJ) ana hedefi, diğer düzenleyicilerinkiyle neredeyse aynıdır: “fiyat istikrarını sağlamak için para ve para politikasının kontrolünü sağlamak”.

Kanada Bankası (BOC) “kredi ve paranın ulusun ekonomik hayatının çıkarları doğrultusunda düzenlenmesi” için vardır. BOC’un çalışmalarının özelliklerinden biri de iş dünyası ile ilgili anketleridir. GSYİH oranında en büyük payı olan yaklaşık 100 işletme. Bu anket, para politikası konusunda çok iyi ipuçları vermektedir.

Avustralya Merkez Bankası'nın (RBA) temel amacı, “para biriminin istikrarına, tam istihdamına ve Avustralya halkının ekonomik refahına ve zenginliğine katkıda bulunmaktır”. Merkez bankası hükümete ve hükümetin organlarına, deniz aşırı merkez bankalarına ve resmi kurumlara hizmet vermektedir. Banka ayrıca, Avustralya'nın altın ve döviz rezervlerini de korur.

Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ) “fiyat istikrarını korumak için para politikasını yönetir, sağlam ve etkin bir mali sistemin sürdürülmesini destekler ve Yeni Zelanda banknotları ve madeni paralarını temin eder”.Not: Merkez bankası üyelerinin konuşmalarının, - para politikasıyla onlardan daha fazla içiçe olan başka insanlar olmadığını düşünürsek- ekonomiyi etkilediğini belirtmek gerekir. Merkez bankalarını yönetenlerin sözleri piyasaları en fazla etkileyen unsurlardır.Ekonomik takvimde neler takip edilmeli:

İşlemlere başlayın